BLOG

Το γεγονός ότι κλάδοι της ιατρικής, της φαρμακολογίας, της διαιτολογίας, της γενετικής κ.α. εξελίσσονται συνεχώς, είναι κοινώς αποδεκτό. Αυτό σημαίνει ότι αντιλήψεις που επικρατούσαν παλιότερα σχετικά με τη διατροφή και την απώλεια βάρους έχουν πλέον ανατραπεί και αντικατασταθεί με αποτελέσματα νεότερων μελετών. Η επιστημονική ομάδα της SYMMETRIA επέλεξε δέκα από τους πιο γνωστούς διατροφικούς μύθους που έχουν καταρριφθεί, ώστε να είστε ενημερωμένοι και να ξεκινήσετε σωστά τη νέα χρόνια.

Μύθος #1
Η καφεΐνη οδηγεί σε απώλεια λίπους #not
Παλαιότερα είχε αποδοθεί στην καφεΐνη ένας φυσιολογικός μηχανισμός βάσει του οποίου μετά την κατανάλωσή της και για περίπου 90’, ο οργανισμός έχει την ικανότητα να συντηρεί τα επίπεδα γλυκογόνου, ενώ την ίδια στιγμή να προάγεται η χρησιμοποίηση του λίπους ως κυρίαρχη πηγή ενέργειας. Σήμερα ξέρουμε πως ο μηχανισμός αυτός δεν είναι αληθής, με τις αναφορές να σχετίζουν πλέον την καφεΐνη περισσότερο με την ικανότητα παράτασης της κόπωσης σε φυσική δραστηριότητα και όχι μόνο.

Μύθος #2
Η αερόβια γυμναστική είναι η πιο κατάλληλη για απώλεια λίπους #not
Για πολλά χρόνια ανακυκλώνεται μια κοινώς αποδεκτή άποψη πως για την απώλεια λίπους η αερόβια γυμναστική είναι η πλέον κατάλληλη. Η αλήθεια όμως είναι λίγο διαφορετική. Πιο συγκεκριμένα, όλοι έχουμε συμβουλευτεί τα στοιχεία που βγάζει ο διάδρομος ή το στατικό ποδήλατο ως προς τις θερμίδες που κάψαμε. Η αλήθεια είναι ότι οι έρευνες δείχνουν πως ο μεταβολισμός μας μετά από μια μεσαίας/χαμηλής έντασης αερόβια άσκηση δεν μεταβάλλεται ιδιαίτερα. Αντίθετα, μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα του Schunk et al (2002),  έδειξε πως μετά από άσκηση με αντιστάσεις (κοινώς βάρη), ο μεταβολισμός αυξάνεται μέχρι και 38 ώρες μετά το πέρας της προπόνησης. Επιπρόσθετα, σε βάθος χρόνου, με τα βάρη επιτυγχάνουμε μια αύξηση της μυικότητας (μύες = το μεταβολικό μας εργοστάσιο), η οποία κατ’ επέκταση οδηγεί και σε αύξηση του βασικού μεταβολισμού. Άρα, αντί να καίμε 55 θερμίδες/ώρα ενώ καθόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας και βλέπουμε την αγαπημένη μας σειρά, μπορούμε με την αύξηση της λίγης μόνο μυικότητας να καίμε 65-70 Kcal. Και ενώ η διαφοροποίηση δεν ακούγεται σπουδαία, η αναγωγή στο εικοσιτετράωρο δείχνει ένα πλεόνασμα 240 θερμίδων, τις οποίες το σώμα θα αναζητήσει από τον λιπώδη ιστό. 

Μύθος #3
Το ασπράδι του αυγού είναι αυτό που αποδίδει την πρωτεΐνη #not 
Πόσες φορές έχετε ακούσει κάποιο φίλο ή γνωστό να καταναλώνει ασπράδια αυγού μετά το γυμναστήριο για να πάρει την πολυπόθητη πρωτεΐνη; Η αλήθεια είναι λίγο διαφορετική, μιας και πετώντας τον κρόκο, πέρα από πολλά ακόμα θρεπτικά στοιχεία, πετάμε και το 40% της συνολικής περιεκτικότητας του αυγού σε πρωτεΐνη. Πιο συγκεκριμένα, ένα αυγό περιέχει 7 γρ. πρωτεΐνης, με τα 3 γρ. να περιέχονται στον κρόκο. Έτσι, την επόμενη φορά που θα σκεφτείτε να πετάξετε τον κρόκο, σκεφτείτε και τα πολύτιμα γραμμάρια πρωτεΐνης που χάνετε..

Μύθος #4
Τρώγοντας πρωινό ξεκινάμε από νωρίς τις καύσεις #not
«Το πρωί να τρως σαν βασιλιάς, το μεσημέρι σαν άρχοντας και το βράδυ σαν ζητιάνος», έλεγε ο σοφός λαός προσπαθώντας να δώσει έμφαση στα γεύματα νωρίς μέσα στην ημέρα. Και πόσες φορές έχουμε ακούσει ότι το πιο σημαντικό γεύμα είναι το πρωινό. Είναι όμως αυτό ακριβές; Έχει επίπτωση στο βάρος το αν καταναλώνει κανείς ή όχι σε καθημερινή βάση πρωινό; Επηρεάζεται ο μεταβολισμός και μένει ανενεργός χωρίς κάποιο γεύμα νωρίς μέσα στην ημέρα;  Αν κάποιος θα πάρει ή θα χάσει λίπος, κατά ένα μεγάλο ποσοστό εξαρτάται από τη συνολική πρόσληψη ενέργειας μέσα στην ημέρα. Αν ένας υγιής ενήλικας καταναλώσει 2000 Kcal σε ένα-δύο γεύματα έναντι έξι μικρότερων γευμάτων, φαίνεται να παίζει πολύ μικρό ρόλο τόσο στο μεταβολισμό, όσο και στο βάρος. Από την άλλη, τρώγοντας νωρίς μέσα στην ημέρα, θα εκκινήσουμε τη γαστρική διάσπαση της τροφής στο στομάχι, που με τη σειρά της θα οδηγηθεί στο λεπτό έντερο και θα την απορροφήσουμε στην κυκλοφορία του αίματος, μέχρι να τη μεταβολίσουμε πλήρως. Όλες αυτές οι διαδικασίας που περιγράφουμε απαιτούν ενέργεια, γνωστή και ως τροφογενής θερμογένεση. Επομένως, ξεκινώντας από πιο νωρίς να καταναλώνουμε θερμίδες μέσω της τροφογενούς θερμογέννεσης, μπορούμε να χάσουμε πιο εύκολα περιττό λίπος. Μην υπερεκτιμάτε τη δράση της ενεργειακής αυτής απαίτησης όμως, μιας και καταλαμβάνει το 15% των συνολικών ενεργειακών αναγκών, με το υπόλοιπο 85% να αποτελεί ο βασικός μεταβολισμός και η φυσική δραστηριότητα.

Μύθος #5
Η κρεατίνη είναι αναβολικό #not
Η κρεατίνη είναι ένα αμινοξύ το οποίο λαμβάνουμε από τη διατροφή μας σε καθημερινή βάση, από το κρέας και τα παράγωγά του. Το γεγονός όμως ότι έχει αποδεδειγμένες θετικές επιδράσεις στην αθλητική επίδοση, και ως εκ τούτου το έχουμε δει να χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές, έχει δώσει την εντύπωση ότι αποτελεί το μυστικό της επιτυχίας. Η κρεατίνη για την ακρίβεια το μόνο που κάνει είναι να γεμίσει το μυϊκό μας σύστημα με αυξημένα ποσοστά αποθηκευμένης φωσφοκρεατίνης (και νερό, γι’ αυτό και η αύξηση έως και 1 Kg μετά την πρώτη εβδομάδα λήψης της), που με τη σειρά της μας επιτρέψει να έχουμε επαναληψιμότητα σε μικρής διάρκειας –μέγιστης έντασης αθλητικές δραστηριότητες. Επιπρόσθετα, έχουμε τις πρώτες ενθαρρυντικές μελέτες από τις ΗΠΑ που δείχνουν τη θετική σχέση συμπληρωματικής λήψης κρεατίνης και Αλτσχάιμερ.

Μύθος #6
Λιποδιαλυτικό πρωινό ρόφημα με χλιαρό νερό, κανέλα, στημένο λεμόνι, τζίντζερ κ.α. #not
Πέρα από τα πολύ σημαντικά και ισχυρά αντιοξειδωτικά που μπορεί κάποιος να προσλάβει από ένα ρόφημα σαν αυτό, δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να σχετίζει τις συνταγές των ροφημάτων αυτών με λιποτροπικές ιδιότητες. Βεβαίως είναι λογικό να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στο σωματικό βάρος κάποιου, αντικαθιστώντας τον καθημερινό γλυκό καπουτσίνο με ένα σχεδόν χωρίς θερμίδες ρόφημα.

Μύθος #7
Οι φυσικοί χυμοί φρούτων θα πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά, προάγοντας την υγεία #not
Ένα από τα κύρια διατροφικά κατάλοιπα της προηγούμενης γενιάς είναι η θέρμη με την οποία υποστήριζαν τη σημασία των φυσικών χυμών φρούτων στην καθημερινή διατροφή. Η αλήθεια είναι πως με μόλις δύο στημένα πορτοκάλια έχουμε τη δυνατότητα να πάρουμε σχεδόν το 60% των μικροθρεπτικών συστατικών που χρειαζόμαστε. Πόσο καλό όμως μας κάνει σε βάθος χρόνου μια τέτοια διατροφική συμπεριφορά; Οι φυσικοί χυμοί έχουν νόημα να καταναλώνονται σε καθημερινή βάση από ομάδες πληθυσμού με μεγάλες ενεργειακές ανάγκες, όπως παιδιά και αθλητές. Ένας μέσος ενήλικας, με καθιστική εργασία, θα δυσκολευτεί να διαχειριστεί τα 60g απλού υδατάνθρακα (ένα ποτήρι με τέσσερα πορτοκάλια) νωρίς μέσα στην ημέρα, οδηγώντας σε υψηλά επίπεδα γλυκόζης αίματος, αυξημένης όρεξης, ακόμα και δυσκολίας διαχείρισης βάρους σε κάποιες περιπτώσεις. Οι φυσικοί χυμοί είναι καλό να καταναλώνονται σε ημέρες με έντονη φυσική δραστηριότητα και γνωρίζοντας ότι με μόλις 150 ml χυμού μπορούμε να προσλάβουμε τα θετικά στοιχεία που χρειάζεται ο οργανισμός μας.

Μύθος #8
Απαγορεύεται να συνδυάζουμε πρωτεΐνες με υδατάνθρακες #not
Η συγκεκριμένη αντίληψη αποτέλεσε μια βασική αρχή που κυριάρχησε στις δεκαετίες των 90’s και 00’s. Η αρχή βασίζεται στο γεγονός ότι για τον μεταβολισμό πρωτεΐνης και υδατάνθρακα διαφοροποιούνται τα ένζυμα που χρησιμοποιούνται. Επομένως, υποβοηθώντας το μεταβολισμό της τροφής, μπορούμε να επιτύχουμε καλύτερες «καύσεις» του μεταβολισμού και ακολούθως καλύτερη διαχείριση βάρους. Η αλήθεια, όμως, είναι διαφορετική, καθώς ο οργανισμός είναι περίπλοκος και ικανός να διαχειρίζεται πολλαπλές ομάδες τροφίμων. Επιπλέον, νεότερα επιστημονικά δεδομένα συνιστούν πως συνδυασμός υδατάνθρακα και πρωτεΐνης οδηγούν σε καλύτερη γλυκαιμική απόκριση και κατ’ επέκταση αυξημένη αίσθηση πληρότητας.

Μύθος #9 
Διαιτητικό λίπος οδηγεί σε σωματικό λίπος #not
Η λογική ότι η διατροφή αυξημένου διαιτητικού λίπους οδηγεί σε λήψη σωματικού λίπους είναι μία από τις πιο ευρέως αποδεκτές αντιλήψεις στο χώρο της διατροφής και του fitness. Για το λόγο αυτό, όλη η αγορά είναι πλέον κατακλυσμένη από light (σε λίπος) προϊόντα. Πόσο, όμως, ευθύνεται το διαιτητικό λίπος για τα αυξημένα επίπεδα παχυσαρκίας παγκοσμίως; Η αλήθεια είναι πως στο διαιτητικό λίπος έχουν αποδοθεί περισσότερα αρνητικά από αυτά που του αναλογούν. Σαφώς και το λίπος είναι το πιο ενεργειακά πυκνό σε σχέση με τον υδατάνθρακα και την πρωτεΐνη (με 9 Kcal ανά g έναντι 4 Kcal των άλλων δύο), όμως σε μικρές και μόνο ποσότητες προκαλεί περισσότερο κορεσμό. Με απλά λόγια, μια τροφή που θεωρείται αμιγώς λιπαρή (π.χ. αβοκάντο), μπορεί να κρατήσει τον οργανισμό πιο πολύ ώρα γεμάτο σε σχέση με ένα γεύμα με ίδιες θερμίδες που να απαρτίζεται αποκλειστικά από υδατάνθρακα. Προσοχή, όμως, μην το παρακάνετε με το λίπος, αφού είναι πολύ εύκολο να ξεφύγετε από το συνολικό σας ενεργειακό στόχο.

Μύθος #10
To νερό «ξεπλένει» το λίπος #not
Η αλήθεια είναι ότι το νερό έχει πολλές θετικές ιδιότητες. Συντελεί σε βιοχημικές αντιδράσεις του οργανισμού, αυξάνει τον μεταβολισμό, προάγει την υγεία του δέρματος και την εύρυθμη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος και πολλά ακόμα. Δεν έχει, όμως, την ιδιότητα να συντελεί άμεσα στο μεταβολισμό του λίπους. Αυτό δεν σημαίνει πως έμμεσα δεν μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση ενός φυσιολογικού λίπους, οπότε, μην αμελείτε τις συστάσεις για 1,5 και 2 λίτρα σε γυναίκες και άνδρες αντίστοιχα.